Vrijdag 22 april vond aan het Instituut voor Oosters Christendom in Nijmegen een geslaagd middagsymposium plaats met als thema: ‘Middle Eastern Christians in past and current crises’.
De directeur van het Instituut, professor Heleen Murre van den Berg, leidde de middag in met een korte beschrijving [https://hlmvandenberg.me/2016/04/27/14-the-christians-of-the-middle-east-in-past-and-current-crises/] van de huidige crisis en de gevolgen daarvan voor de christenen van het Midden-Oosten. Zij schetste de gevolgen van de crisis voor christenen vooral als een stap in al een veel langer proces van uitsluiting en ontheemding, ook als in veel gevallen de concrete gevolgen voor christenen niet veel anders zijn dan voor vele anderen in het Midden-Oosten.
Lezing Keith Watenpaugh over het verleden
Dit thema werd onderstreept door prof. dr. Keith Watenpaugh van UC Davis (California, US), een specialist op het gebied
van mensenrechten en humanitaire interventie die zich in het bijzonder bezig houdt met de gevolgen van de Eerste Wereldoorlog in het Midden-Oosten. Hij sprak over zijn recente boek Bread from Stones: The Middle East and the Making of Modern Humanitarianism (Oakland Ca, UCP 2015), en liet zien hoe juist Armeense en Syrische christenen die in de Eerste Wereldoorlog uit Turkije verdreven zijn, nu weer ontworteld en verdreven worden uit de plaatsen in Syrië waar zij vanaf 1918 gesetteld raakten. Dit roept de vraag op in hoeverre de bloeiperiode van bijvoorbeeld Armeens Aleppo in het midden van de twintigste eeuw niet een tijdelijke en achteraf gezien oppervlakkige vorm van verworteling in de nieuwe context is geweest.
Guita Hourani geeft visie op huidige situiatie
Dr. Guita Hourani, directeur van het Lebanese Emigration Research Center (Notre Dame University Lebanon) besprak daarna plaats van christenen in de huidige vluchtelingencrisis, in het bijzonder in Libanon. Ook zij benadrukte hoe de huidige crisis de christelijke infrastructuur in Syrië en Libanon heeft verwoest en dat nauwelijks valt te verwachten dat degenen die gevlucht zijn na de oorlog naar hun dorpen en steden zullen terugkeren. Ook achtte zij de kans klein dat ze zich in Libanon zouden vestigen: niet alleen omdat het politiek en sociaal moeilijk is daar een nieuw leven op te bouwen, maar ook omdat eigenlijk alle vluchtelingen geen heil zien in een langer verblijf in het Midden-Oosten.
Paneldiscussie
Voor de paneldiscussie schoven Geert van Dartel en Jan Jaap van Oosterzee aan. Van Dartel is directeur van de Katholieke
Vereniging voor Oecumene [http://www.oecumene.nl/] en in die functie zeer betrokken bij kerkelijke activiteiten in en voor
christenen uit het Midden-Oosten. Van Oosterzee is senior beleidsmedewerker bij Pax [http://www.paxvoorvrede.nl/] en
Midden-Oosten-specialist. De laatste benadrukte vanuit zijn ervaring met de praktijk van werken in de regio dat ondanks dat dialoog tussen nu strijdende bevolkingsgroepen en religies op veel plaatsen nog ver weg lijkt, er op andere plaatsen wel degelijk interesse is voor activiteiten gericht op samenwerking en een gezamenlijke toekomst. Van Dartel sprak de hoop uit dat kerken en christelijke organisaties in het westen meer zouden doen om christenen zowel in het Midden-Oosten als nu in Nederland te ondersteunen in het opbouwen van oudeen nieuwe gemeenschappen.
Prof.dr. H.L. Murre-van den Berg is directeur van het Instituut voor Oosters Christendom te Nijmegen.