‘Moment suprême’ in alle oosterse christelijke trouwplechtigheden is de kroning van bruid en bruidegom. Ook in de Chaldeeuwse Kerk wordt het bruidspaar gekroond met huwelijkskronen. Pastoor Firas Ghazi Youssif is priester van deze kerk in Nederland. We vroegen hem te schrijven over hoe de huwelijksplechtigheid in zijn kerk verloopt.
De Chaldeeuwse Kerk is de katholieke (geünieerde) Kerk van de zogeheten ‘Oost-Syrische ritus’, zoals die bestaat in het Midden-Oosten (oorspronkelijk in Irak, Iran en Zuidoost-Turkije, thans ook in Syrië en Libanon) en in de westerse emigratie (vooral de VS en Australië, maar ook in Nederland).
Het betreft hier een kerk die, hoewel sterk aanwezig in de westerse emigratie, haar wortels nog altijd diep in haar midden-oosterse context heeft (zoals hieronder deze sfeerfoto uit 2016 van een Chaldeeuwse kerk in Baghdad laat zien), en dát al al bijna 2000 jaar.
De Chaldeeuwse katholieke Kerk is de zusterkerk van de zelfstandige Assyrisch-Apostolische Kerk uit dezelfde regio die een identieke liturgische traditie heeft, maar tevens van een oosters-katholieke Kerk van de Oost-Syrische ritus in India.
In Nederland staat pastoor Firas staat aan het hoofd van de landelijke Chaldeeuws-katholieke parochie van de H. Thomas de Apostel, grotendeels bestaande uit immigranten uit Irak. De Chaldeeuwse huwelijksviering als zodanig is in principe zonder eucharistie (maar kan, indien gewenst, er samen mee worden gevierd).
Voorafgaand aan de dienst
“Voordat de huwelijksceremonie begint, vraagt de priester persoonlijk aan de bruidegom of hij vrij is in de beslissing die hij gaat nemen, zonder dat er door iemand druk op hem wordt uitgeoefend. De priester stelt dezelfde vraag aan de bruid: of ze niet onder druk is gezet door iemand om die dag te gaan trouwen.
Voor het betreden van de tempel van de Heer geeft de vader van de bruid zijn dochter uit handen aan de bruidegom. Daarbij zegt de vader tot de bruidegom: “Vanaf nu ben jij verantwoordelijk voor haar.” De bruidegom zegt tegen de vader: “Ik zal voor haar zorgen als voor mijzelf.”
Priester met diakens
“De priester draagt een lang kleed, met om zijn hals een witte stola, een lang stuk stof dat altijd wordt gedragen bij dit heilige mysterie (sacrament). Hij wordt bijgestaan door een groep diakenen (die traditioneel de zang voor hun rekening nemen). Deze ceremonie wordt namelijk gezongen, omdat het een viering van vreugde is.
Ja-woord en uitwisseling ringen
“De ceremonie begint met de vraag aan de bruid en de bruidegom om het ja-woord te zeggen ten overstaan van de priester en de aanwezigen. Dat wordt gedaan in tegenwoordigheid van twee getuigen, één van de kant van de bruid en één van de kant van de bruidegom. Hiermee sluiten ze een verbond met God voor het altaar.
Na het geven van het antwoord vraagt de priester hen om elkaars rechterhand vast te houden als teken van vrede; de priester zegent dan dit verbond in de naam van Jezus Christus. Vervolgens zegent de priester de twee trouwringen met het teken van het kruis.
Na de zegening van de ringen vraagt de priester de bruidegom om de ring in zijn handen te nemen en het volgende te zeggen tot de bruid: ‘Neem van mij, N. (naam van de bruid), deze ring aan als aanbetaling van mijn liefde voor en trouw aan jou voor heel het leven, in de Naam van de Vader en de Zoon en de heilige Geest.’ De ring wordt aan de linker ringvinger van de bruid geschoven. De bruid doet hetzelfde bij de bruidegom.
Huwelijkskroning
“Hierna worden de kronen door de priester gezegend. De kronen zijn symbool van Jezus, die de bruidegom en koning is, en de Kerk, die zijn bruid en koningin is. Zo zijn de bruidegom en de bruid ook koning en koningin in gelijkenis met Jezus en de Kerk (zie foto uit India hiernaast: kroning van het bruidspaar volgens Oost-Syrische ritus).
Hier wordt psalm 67 gezongen:
‘Wees ons genadig, schenk ons uw zegen,
God, laat uw aanschijn over ons lichten… (et cetera)’
Verkondiging
“Daarop volgt de epistellezing uit de Brief van de heilige apostel Paulus aan de Efeziërs: 5, 20-33. Ook wordt er een stuk gelezen uit het Evangelie volgens Mattheüs: 19, 3-10.
Na het lezen uit de Bijbel houdt de priester over deze bijzondere gelegenheid een preek, waarin hij de dimensies van het mysterie van het heilige huwelijk uitlegt, alsook het concept van de eenheid tussen bruid en bruidegom.
Slot van de viering
“Als afsluiting gaan de bruid en de bruidegom tegenover elkaar staan en kijken ze elkaar in de ogen. Hier moeten de 
handen van de bruid op die van de bruidegom zijn gelegd en stevig vastgehouden als symbool van eenheid, zoals Jezus vertelde: ze zijn niet meer twee mensen, maar één in de naam van God. Zo gaat de priester ze zegenen met deze woorden: ‘Ik geef jullie aan elkaar als bruid en bruidegom, in de Naam van de Vader en de Zoon en de heilige Geest. Laat jullie liefde de heilige verbinding voor altijd zijn.’
Na deze afsluitende zegen mag de bruidegom de bruid kussen als teken van respect, waarna ze naar het heilig altaar gaan om daar de papieren van hun kerkelijke huwelijk te ondertekenen. De twee getuigen tekenen daarna ook, als bevestiging dat dit huwelijk inderdaad heeft plaatsgevonden. Als laatste zet de priester zijn handtekening, als degene die het huwelijk heeft ingezegend.”
Foto’s:
– Huwelijksviering in Chaldeeuws-katholieke parochie van Sint Thomas de Apostel in Nederland (Foto: archief Firas G. Youssif);
– Chaldeeuws-katholieke kathedraal H. Maria ~ Moeder van Alle Zorgen, aan de Shordzha-markt in het centrum van Baghdad, Irak (foto: Wikimedia Commons).
– Bruid en bruidegom voor de priester in St.Thomas de Apostel-parochie (Foto: archief Firas G. Youssif);
– Bruid en bruidegom worden gekroond door de voorganger, niet in een Chaldeeuwse kerk van midden-oosterse origine, maar in een katholieke zusterkerk in India die dezelfde Oost-Syrische ritus heeft. [Om privacy-redenen waren foto’s van een Chaldeeuwse huwelijkskroning noch van internet noch anderszins te verkrijgen.] (Foto: Wikimedia Commons);
– In de St.Thomas de Apostel-parochie in Nederland ondertekent hier de bruidegom op aanwijzing van de voorganger de kerkelijke huwelijkspapieren (Foto: archief Firas G. Youssif).