Vrijdagmiddag 13 september jl. hield het Instituut voor Oosters Christendom een seminar “A Long, Rich and Ongoing Story. The Tawahedo Churches of Ethiopia and Eritrea. De bijeenkomst vond plaats in het Elinor Ostromgebouw van de Radboud Universiteit.
Ten overstaan van een select gezelschap hield professor Heleen Murre-van de Berg, hoogleraar Oosters Christendom en directeur van het Instituut voor Oosters Christendom, de inleiding. Hierin wees ze op het feit dat de Ethiopische en met name Eritrese christenen tegenwoordig erg zichtbaar zijn in de samenleving. Tijd om aandacht te schenken aan deze groep die nog zo onbekend is tegelijkertijd.
Waar verschilt de Ethiopische kerk van andere kerken?
De eerste lezing werd gehouden door John Binn van de School of Oriental and African Studies in Londen, maar meestal werkzaam in Birmingham en Cambridge. Titel van zijn lezing was Why the Ethiopian Orthodox Church is Different from Other Churches. Het Ethiopisch christendom staat erom bekend dat het heel oud is. Binn vertelt dat een Ethiopiër hem een keer zei dat het Ethiopisch christendom erg oud is, en zelfs van enkele eeuwen voor Christus stamt.
Binns ziet Ethiopië in het centrum liggen van vele invloeden: van Oost-Aziatisch tot Afrikaans.
Wat maakt een kerk tot kerk in het Ethiopisch christendom. Heel anders dan in het westers christendom. De tabot, een replica van de stenen tafels van Mozes, waarvan het origineel volgens de traditie in Aksoem, in Noord-Ethiopië, wordt bewaard is het hart van elk kerkgebouw. Binns laat foto’s van kerken zien, van het oude basilica-type tot en met de ronde kerken. Binns vertelt met een heleboel voorbeelden, d.w.z. aan de hand van kerkgebouwen, hoe de Ethiopische kerk verschilt van andere kerken. ‘They worship around the church, not in the church, because it is a holy place. Binns eindigt met een verhaal over de unieke theologische traditie van de Ethiopische Kerk.
Ethiopië-studies in de Lage Landen
De tweede lezing is door Luk Van Rompay, professor-emeritus van Duke University in Durham in de VS. De titel is Ethiopian Christianity as a Field of Study in Belgium and The Netherlands in the Twentieth Century. Van Rompay begint zijn verhaal over Ethiopië-studies in de Lage Landen vanaf de 16e eeuw. Vooral de universiteiten van Leuven en Leiden komen aan bod. Ethiopië heeft altijd een marginale plaats ingenomen op de universiteiten, maar er waren altijd toegewijde individuen die zich Ethiopië-studies bezighielden. Van Rompay laat ze allemaal de revue passeren tot in de twintigste eeuw toe. Na 5 eeuwen is er nergens meer een plek waar Ethiopië wordt bestuurd. Van Rompay eindigt zijn lezing dan ook met een pleidooi voor Ethiopische studies.
Laat-antike Oudheid en middeleeuwen
Na de pauze houdt Alessandro Bausi van de Universität Hamburg zijn voordracht, die de titel The Culture of Late Antique and Medieval Ethiopia and Eritrea draagt. Bausi onderscheidt vier periodes, de pre-Aksumitische, de Aksumitische, de post-Aksumitische en de moderne en contemporaire periode. Hij beschrijft de vier periodes afzonderlijk. Hij behandelt met name de schriftelijke neerslag van die periodes aan de hand van opschriften in steen en hout en teksten in handschriften. Teksten in Ge`ez, de oude Ethiopische taal, passeren de revue.
Dit seminar heeft enkele goede voorbeelden gegeven van waar het in Ethiopië-studies zo al over gaat.