Perspectief 2021-55: Menselijke waardigheid in oosters-christelijke theologie

15 december 2021
in
Geen reacties

De notie ‘menselijke waardigheid’ verbindt wereldreligies en levensbeschouwingen. Opvattingen over wat menselijke waardigheid precies inhoudt kunnen per religie en levensbeschouwing verschillen. Wat religies en levensbeschouwingen gemeenschappelijk hebben is dat zij vanuit eigen perspectieven de menselijke waardigheid funderen en een weg wijzen om die te ontwikkelen en te bevorderen.

In het voorjaar van 2021 organiseerde de Katholieke Vereniging voor Oecumene in samenwerking met het Instituut voor Oosters Christendom vier Webinars over menselijke waardigheid in de Oosters-christelijke theologie. Myrthe Lübbers, orthodpedagoge en student Wereldreligies aan de Katholieke Universiteit in Leuven, volgde in het kader van haar stage deze Webinars op de voet. Ze maakte interviews met de sprekers, schreef een beschouwing over het geheel en stelde dit nummer van Perspectief samen. Met dit geschenk aan u, lezer, rondt zij haar stage af.

Lees in browser
Download PDF

Inhoud

1-2Redactioneel

3-13Alfons Brüning

Theosis toen en nu

Prof. dr. Alfons Brüning schetst de ontwikkeling van het oosters-christelijke theologische perspectief op de notie menselijke waardigheid. Zijn beschouwing zoomt in op de vraag naar het onderscheid tussen het mensbeeld in het Oosters en Westers christendom ten gevolge van diepgaande historische en culturele verschillen. Niettegenstaande het gegeven dat de Europese orthodoxie veel moeite heeft met westerse opvattingen van moderniteit, is menselijke waardigheid een notie die de christelijke tradities van Oost en West verbindt.

14-21Hildegard Koetsveld

Zr. Hildegard Koetsveld osb belicht in haar bijdrage het persoonsbegrip in de theologie van de Griekse theoloog John Zizioulas. In zijn visie is het persoon-zijn van de mens pas mogelijk door en gefundeerd in het persoon-zijn van God. Dat een mens persoon kan worden is bij uitstek de bijdrage van de christelijke traditie aan de Europese cultuur.

22-31Heleen Zorgdrager

Liefde voor God, liefde voor de mens

Prof. dr. Heleen Zorgdrager presenteert in haar lezing de visie van drie prominente, orthodoxe vrouwen over menselijke waardigheid: Myrrha Lot-Borodine (1882-1957), Maria Skobtsova (1891-1945) en Elisabeth Behr-Sigel (1907-2005). Zij vertegenwoordigen het “vrouwelijke gezicht van Orthodoxie” in de 20e eeuw.

33-42Kees den Biesen

Dichter, denker en mysticus

Dr. Kees den Biesen spreekt in zijn lezing aan de hand van teksten van Efrem de Syriër en Johannes van Apamea over het mensbeeld in de Syrische-christelijke traditie. In de Syrische traditie is de grondslag van de waardigheid van de mens gelegen in zijn existentiële relatie met God.

43-58Myrthe Lübbers

Terugblik

In een terugblik doet Myrthe Lübbers MScR verslag van de ontdekkingsreis die ze tijdens haar stage bij de Katholieke Vereniging voor Oecumene heeft gemaakt. Het is een mooie beschouwing geworden vanuit een oecumenisch en interreligieus perspectief over het mensbeeld (het zelfbeeld en de ander), theosis en de mensenrechten.

Perspectief

Perspectief is een theologisch tijdschrift van de Katholieke Vereniging voor Oecumene. Het dient de oecumenische dialoog met verdiepende bijdragen. Daarbij wil het zowel beginnende als ervaren theologen een podium bieden. Ook worden er bijdragen aan symposia en conferenties gepubliceerd. Het tijdschrift verschijnt gewoonlijk viermaal per jaar.