Rondom het Israelisch-Palestijnse conflict kunnen ook in Nederland de spanningen hoog oplopen. Dit werd duidelijk bij de presentatie van de brochure De muur is afgebroken jongstleden zaterdag in de Bergkerk in Amersfoort. Ruim 100 mensen waren afgekomen op deze door Kairos Palestina en de Vrienden van Sabeel belegde presentatie. Beide stichtingen willen met deze brochure een bijdrage leveren ‘aan een vernieuwend theologisch en politiek gesprek in kerken en christelijke kringen, waaronder ook politieke partijen’.
Auteur van de brochure is de Culemborgse predikant, ds. Henri Veldhuis. In de afgelopen jaren heeft Veldhuis onder andere als synodelid van de PKN en als lid van het Rights Forum krachtig aandacht gevraagd voor de schending van de rechten van de Palestijnse bevolking en de kerken opgeroepen tot een duidelijkere stellingname. Op zijn website is een uitvoerige en doorlopende documentatie over het conflict en de discussies binnen met de name de Protestantse Kerk in Nederland te vinden. Op de site kan ook de nieuwe brochure De muur is afgebroken worden gedownload.
Reacties
Na een presentatie van de brochure door de auteur was het woord aan drie respondenten om op de brochure te reageren. Oud-CDA voorman en oud-minister Bert de Vries stelde in zijn inleiding de stelselmatige schending van het internationaal recht door Israel aan de kaak. Eerder dit jaar sprak hij hierover in de kloosterkerk in Den Haag een lezing uit onder de titel ‘Israël en de Palestijnen, recht of plicht op nader inzicht?’ Op een gegeven moment werd De Vries luidkeels onderbroken door een vrouw die hem van leugens over Israël betichtte.
Prof. dr. Kees van Kooi, hoogleraar westerse systematische theologie aan de Vrije Universiteit, toonde in zijn reactie begrip voor de doelstellling van de brochure waarin begrip gevraagd wordt voor de positie van de Palestijnse bevolking, maar uitte fundamentele kritiek op de theologische argumentatie.
Als derde spreker mocht ik zelf het woord voeren. Bij de brochure heb ik twee vragen en één punt van kritiek naar voren gebracht: de vragen betreffen de toereikendheid van het Paulijnse denken voor de visie op het (hedendaagse) jodendom en de betekenis en opportuniteit van een verbinding tussen theologie en internationaal recht. Onder verwijziing van de reactie van de bisschoppenconferentie op het Kairosdocument heb ik er op gewezen dat eenzijdige identificatie met één van de conflictpartijen niet bijdraagt aan een oplossing in het Midden Oosten en in Nederland zal leiden tot verdere polarisatie en vervreemding tussen de verschillende groepen. Voor het vierde punt ontbrak de tijd.
Spanning
Van de bijeenkomst is een uitvoerige fotoreportage gemaakt. De spanning valt op sommige gezichten af te lezen. De weg naar een open en respectvolle uitwisseling over deze moeilijke problematiek is niet eenvoudig. Binnenkort verschijnt onder redactie van ds. Arjan Plaisier de bundel Meervoudig Verbonden. Op 1 november a.s. wordt deze gepresenteerd op een bijeenkomst in Amsterdam. Dan gaat het gesprek verder.