Iris Speckman is een jonge theologe van de Algemene Doopsgezinde Societeit die als gedelegeerde aan de algemene vergadering van de Wereldraad deelneemt. In het bijzonder gaat haar aandacht uit naar het lot van de inheemse volkeren die ten onder dreigen te gaan. Ze vindt dat de Wereldraad zich hun lot moet aantrekken. Over de problematiek schreef ze op de site http://wccdutchmennonite.com onderstaande blog.
De blonde indiaan
Ik had haar al zien lopen. Zoals je ook wel eens ‘alternatieve’ studentes ziet, dacht ik nog. Kleurige kleding, spiegeltjes. Blond vlechtje. Later wordt ik door Sarah aan haar voorgesteld. Dit is Ylva Sarri. “she’s indigenous”. Die ‘alternatieve kleren, zijn dus traditionele klederdracht. Rijk aan symboliek en geschiedenis. Ylva vertelt haar verhaal. Ze is vertegenwoordiger voor de kerk van Zweden, vandaar dat lange blonde haar. Maar “typisch Zweeds” is ze toch ook weer niet. Ze is een Sami, van een volk dat in het noorden van Zweden op rendieren jaagt en daarvan leeft. Op een oeroude wijze. Een volk dat veel gemeen heeft met de Wajana-indianen in Suriname.
Want net zoals de Wajana is dit een bedreigd volk. De staat Zweden verkoopt het ‘lege’ noorden aan de mijnindustrie.
Een paar mensen aan de top van een multinational worden rijk van ijzer, uit de bodem van de plaats waar Ylva woont. De Zweedse staat zal er ook wel rijk van zijn geworden, maar niet de Sami. Zij moeten maar opschuiven. En leven op uitgeputte grond en het vervuilde water drinken. Plat gezegd weet ik sinds de discussie over de paarden in Oostvaardersplassen, wat het probleem is als je een leefgebied van in het wild levende dieren afsnijdt tot hele kleine stukjes. Dan kunnen ze in de winter zich niet verplaatsen naar plekken met meer voedsel. Dan gaan ze dood. Zo ook de herten en reendieren van de Sami. En daarmee ook de leefwijze van Ylva’s volk.
Je zou denken dat het verdrijven van inheemse bevolkingsgroepen iets van vroeger is, van de tijd vlak na Columbus. Maar het is van nu. Je zou bij ‘inheemsen’ denken aan tipi’s, donker haar, ‘rode’ huid. Misschien zelfs aan iglo’s of een didgeridoo. Aan ‘Indianen’, ‘Eskimo’s’ of Aboriginals. Kortom, ‘roodhuiden’. Vandaag heb ik met een schok ontdekt, dat ze zeer blank en Europees kunnen zijn als ik zelf.
In deze gebieden beginnen deze mensen geen oorlog (‘gelukkig’ maar). Ze hebben daar geen aantallen (meer) voor. Geen wapens. Gelukkig geen oorlog, maar de media blijven dus weg, er is veel tragiek, weinig spektakel. Het is niet mediageniek. Niet ‘sexy’. En vandaag hoor ik de kerken veel hoge woorden zeggen over de strijd tegen onrecht. Zal het de indigenous lukken gehoord te worden door deze grote (logge) organisatie die de WCC is?