Yasmin Haidar heeft een mooi boekje geschreven over hoe ze eens in Syrië leefde en nu in Nederland woont. Yasmin Haidar vertelt haar relaas op een onderhoudende manier. Het boekje is prettig leesbaar. Het bestaat uit verhalen die zijn geschreven en afzonderlijk gepubliceerd (in het tijdschrift Vrouwen voor Vrede) tussen 2015 en 2018. Het boekje is deels een neerslag van het zoeken van een identiteit vanuit twee werelden, de Syrische en de Nederlandse.
Aankomst
‘Een brug naar de veiligheid’ telt 23 verhalen, verdeeld over 3 delen: In deel I ‘Aankomst’ gaat het over Yasmin Haidars 
komst naar Nederland en wat er in haar leven aan vooraf ging. Ze schrijft over haar “opgroeien in harmonie”, over haar familie, met name over haar vader en moeder. Haar vader is van beroep luitbouwer en haar moeder huisvrouw. Yasmin Haidar beschrijft haar familie als een warm gezin. Ze vertelt hoe de naam ‘Yasmin’ die ze van haar oma kreeg jasmijn betekent, wat in Syrië de bloem van de hoop is. In ‘Aankomst’ schrijft ze ook over het gezin dat ze samen met haar man en drie kinderen heeft. Ze verhaalt hoe de eerste tijd – ze woonde in een azc – met het achterlaten van het moederland een verdrietige tijd is; ze vluchtte in 2000 naar Nederland, lang voor de opstand en de oorlog in Syrië (vanaf 2011). In het boekje wordt niet duidelijk waarom haar vertrek uit Syrië een vlucht was.
Weg uit de hel
In deel II ‘Waarom vlucht een mens?’ gaat het wel over het oorlogsgeweld in Syrië sinds 2011 en over de vreselijke dingen die mensen – familie of bekenden van Yasmin Haidar – daar meemaken, en hoe ze proberen het oorlogsgebied te ontvluchten en hoe dat soms lukt. Een van de verhalen heet dan ook ‘Weg uit de hel’. Vaak gebeurt dat wegtrekken tegen een hoge prijs; families raken namelijk verscheurd, omdat een deel van hen al Europa heeft weten te bereiken en een ander deel nog in Syrië moet achterblijven.
Geur van jasmijn
Deel III ‘Identiteit’ gaat over wie Yasmin Haidar als Nederlandse van Syrische afkomst is. Ze schrijft over de dood van haar vader, die overlijdt terwijl zij in Nederland is. En het gaat over haar terugreis naar Damascus in 2016, waar ze ervaart hoe verschrikkelijk de situatie is. “Hier in Nederland horen en zien wij tamelijk veel over Syrië, maar als je er bent voelt het heel anders, het is veel erger.” (p 90) Toch is niet alles zonder perspectief. “Na een emotioneel afscheid vlieg ik naar Nederland met de geur van jasmijn, dat is in Damascus het teken van hoop.” Die geur van hoop ademt het hele boekje. Ondanks de vele verdrietige situaties breekt er immers ook perspectief door in ‘Een brug naar de veiligheid’.
Dichterlijk
Yasmin Haidar gebruikt dichterlijke taal in haar boekje. Zo zegt ze over haar moeders zorgzaamheid “in de plooien van mijn ziel en geheugen zitten haar liefde en zorg verweven.” Ze weet met haar beelden bepaalde zaken raak te typeren. De zogenaamde Arabische lente, waarmee ook de uit de hand gelopen revolutie in Syrië werd betiteld, noemt ze “een ijskoude winterwind die zich aandient als de Arabische lente.” Mooi is hoe ze het opvoeden van haar kinderen binnen twee culturen vergelijkt met het stemmen van de snaarinstrumenten – Arabische luiten – die haar vader maakt: “[…] om een melodieus geluid te krijgen. Niet te strak en niet te los […] Het blijft zoeken naar de juiste spanning, ook in de opvoeding.” De beelden die ze verder ook in haar boekje gebruikt, leveren mooie passages op. Haar verhalen en dichterlijke wendingen laten zien dat Yasmin Haidar een dochter van haar vader is die dichter en verhalenverteller was.
Integratie
Taal speelt een grote rol in haar leven. Ze vertelt over het machtig worden van de Nederlandse taal, maar ook over het machtig worden van de verkeersregels als iemand die pas in Nederland leert om te fietsen. Sommige uitlatingen die autochtone Nederlanders ten opzichte van haar maken als het over aanpassing gaat wekken ook bij de lezer verbazing. Zo doet het vreemd aan dat iemand zegt dat voor echte integratie in de Nederlandse samenleving het “haar blond verven en blauwe lenzen indoen en nog veel meer” nodig zouden zijn. Mooi is in dit verband de vergelijking als ze haar aanpassing aan de Nederlandse samenleving vergelijkt met Arabische letters: “In het Arabische alfabet zijn er letters die van vorm veranderen naar de plaats in het woord. Maar ze blijven zichzelf.” Yasmin Haidar is net als zo’n Arabische letter; ze is in de loop der jaren veranderd, maar zichzelf gebleven.
Yasmin Haidar, Een brug naar de veiligheid, z.j., z.pl. Met een voorwoord van Yosé Höhne Sparborth
Het boekje “Een brug naar de veiligheid “, kunt u bestellen via onderstaand adres:
Yasmin Haidar: jfd3@hotmail.nl of nr: 06-391.211.11
De kosten van het boekje: €12 (waarvan € 8,50 bestemd is voor Damascus) + verzendkosten.