Dit najaar verscheen de gedichtenbundel ‘Weg van Damascus’ van de Palestijns–Syrische dichter Ghayath Almadhoun. De bundel opent met een citaat uit het boek Handelingen, waar Paulus voor de poorten van Damascus door een licht uit de hemel wordt omstraald, op de grond valt en een stem hoort: “Saul, Saul, waarom vervolg je mij”.
Het bekende Bijbelfragment introduceert verschillende thema’s van de bundel: De stad Damascus, de onderbreking van je levensweg, vervolging en geweld. Op de volgende bladzijden komen we ook de Rechte Straat, Ananias en het huis van Judas tegen en “We lopen verblind door de deeltjes die uit de hemel dwarrelen als gevolg van enkele technische fouten in het bouwwerk van onze Lieve Heer.”
Liefde voor de stad
Ook de kaft van de bundel is een goede introductie op de thema’s. We zien ‘De Kus’ van Gustav Klimt, geprojecteerd op een verwoeste flat. Zowel de kaft als de titel ‘Weg van Damascus’ verwijst naar de liefde voor de stad, maar ook naar het verblijf van de schrijver in het Westen (Stockholm).
Ghayath Almadhoun heeft een gedichtenbundel geschreven vol tegenstellingen en met een geweldige dynamiek. Zodra je begint te lezen, zit je middenin de actualiteit van het Midden-Oosten, een wereld die tegelijk mooi en gewelddadig lijkt. Het leven in het Westen lijkt daarentegen een schijnwerkelijkheid: “Laat me je vertellen over de groenten die geen smaak hebben, over de bloemen die geen geur hebben, over het racisme dat wordt verdoezeld door een glimlach. Laat me je vertellen over snelle maaltijden, snelle treinen en snelle relaties”.
Hartverscheurend
Nee, de bundel gaat niet over oecumene en bevat geen vrome overpeinzingen. Maar met deze gedichten zitten we midden in de leefwereld van veel van onze ‘broeders en zusters in het geloof’. De gedichten confronteren ons met het geweld ginds, maar ook met het verscheurde gevoel dat migranten in onze westerse cultuur kunnen hebben. De lay-out van de bundel kan doen vermoeden dat je proza in handen hebt, maar wanneer je leest, merk je meteen dat het om poëzie in zijn meest actuele gestalte gaat: “Geloof je me als je op mijn lichaam sporen ziet waardoor mijn vrienden daarginds zijn getroffen, terwijl ik hier achter mijn computerscherm zat? Geloof je in het toeval? Geloof je dat mijn afwezigheid een uiterst zorgvuldig beraamd toeval is, een weloverwogen, willekeurige gebeurtenis?”
De gedichtenbundel ‘Weg van Damascus’ verdient het om gelezen te worden, omdat deze poëzie een eigen inzicht geeft in de wereld van vandaag: “Het bloedbad is een dode metafoor die uit de televisie komt en mijn vrienden opeet, zonder ook maar één snufje zout.”
Ghayath Almadhoun, Weg van Damascus, gedichten, uitgeverij Jurgen Maas, Amsterdam 2014, € 17,95