Volgende week brengt de Syrisch Orthodoxe patriach Aphrem II een meerdaags bezoek aan ons land. De patriarch is hoogste leider van de Syrisch Orthodoxe gemeenschap die wereldwijd ca. 3,5 miljoen gelovigen telt. In Nederland wonen ca. 25.000 Syrisch-orthodoxen voor het merendeel in Twente. Het St. Efremklooster in Glane is het geestelijk centrum van de Syrisch Orthodoxe Kerk in Nederland. Daar zal de patriarch verblijven.
Het bezoek van de patriarch, die de vorig jaar overleden patriarch Mor Ignatius Zakka I Iwas opvolgde, heeft allereerst een pastoraal karakter. Patriarch Aphrem zal iedere dag twee Syrisch-orthodoxe parochies bezoeken. Ook zal hij een bezoek brengen aan de theologische opleiding van de Syrisch-orthodoxen in het Duitse Gronau. In het programma zijn twee centrale bijeenkomsten opgenomen. Op 27 februari is in het klooster in Glane een ontmoeting met vertegenwoordigers van de Nederlandse Kerken. Op zondag 1 maart gaat de patriarch in de kloosterkerk voor in een Eucharistieviering waarbij ca. 2.000 mensen worden verwacht. Daarna reist hij door naar Antwerpen voor een ontmoeting met de San Egidiobeweging en naar Brussel. Op maandag 2 maart zal de patriarch de gemeenschap van Sant’Egidio in Amsterdam bezoeken, in de Mozes en Aaronkerk, waar om 11.45 een oecumenisch gebed gehouden zal worden. Iedereen is daarbij welkom. Op 3 maart reist hij terug naar Damascus.
Contacten met politiek?
In de aanloop naar het bezoek werd door de Syrisch Orthodoxe Kerk in Nederland in het verband van de Raad van Keken de wens uitgesproken dat patriarch Aphrem II ook op het hoogste politieke niveau zou worden ontvangen. De patriarch is niet alleen de leider van een kerk, hij is tevens de vertegenwoordiger van een hele bevolkingsgroep die tot in de jaren zeventig vooral woonachtig was in Turkije, Syrië en Irak, maar inmiddels steeds meer over de wereld verspreid raakt. De Syrisch-orthodoxen in Nederland zijn vanaf de jaren zeventig in ons land gekomen vanuit Oost-Turkije. Zij vormen de grootste orthodoxe geloofsgemeenschap in ons land. Voor zijn uitverkiezing tot patriarch was Mor Ignatius bisschop van het Oostelijk gedeelte van de VS. Sinds zijn installatie op 29 mei 2014 woont hij weer in Syrië, in het klooster Saydnaya nabij Damascus.
Pogingen om een onderhoud met premier Rutte te organiseren hadden geen resultaat. Contacten konden volgens zijn woordvoerder beter op ministerieel niveau plaatsvinden. Een ontmoeting met koning Willem Alexander lijkt er evenmin in te zitten. Naar verluidt zou het verzoek daartoe te laat gedaan zijn.
Teleurstellend
De terughoudendheid van de Nederlandse overheid om patriarch Aphrem II op het hoogste niveau te ontvangen is teleurstellend. Op de eerste plaats voor de Syrisch Orthodoxe gemeenschap in Nederland die de afgelopen jaren steeds weer ervaart, dat de Nederlandse regering geen gehoor geeft aan het verzoek om een ruimhartiger asielbeleid voor Syrisch-orthodoxe vluchtelingen uit Syrië. Maar ook omdat men op het niveau van de Nederlandse regering het bezoek van de patriarch van één van de oudste christelijke gemeenschappen, die met uitroeiing bedreigd wordt, niet belangrijk genoeg vindt om er direct mee te spreken.
Patriarch Aphrem II is een bijzondere persoonlijkheid die vanuit een bijna onmogelijke situatie zijn over de wereld verspreide kerk leidt. Het zou kortzichtig en zwak zijn als een onderhoud niet alsnog kan worden geregeld.