Met veel plezier werk ik in Delft bij MoTiv, het oecumenisch studentenpastoraat in Delft. Samen met collega’s uit de Protestantse Kerk ben ik actief in zingeving en pastoraat. Voor een Delftse student – en wellicht voor veel mensen tegenwoordig – zijn dit in één zin veel moeilijke woorden. Kerk, geloof en universiteit gaan die wel samen?
Ik ga het graag omtalen. Als theologen, geestelijk verzorgers en ontmoetingscoaches willen we vanuit onze eigen expertise een bijdrage leveren aan het primaire proces van de universiteit, namelijk onderwijs, onderzoek en het studentenleven. Ons aanbod is zeer oecumenisch, wellicht niet voor de ‘gehele bewoonde wereld’, maar wel voor alle studenten van de Delftse universiteit en hogeschool. We willen door middel van Bildung, een bijdrage leveren aan de vorming van breed-opgeleide ingenieurs. In een zeer technische omgeving met opleidingen als luchtvaarttechnologie, civiele techniek en elektrotechniek proberen wij als MoTiv inspiratie, motivatie en ontmoeting te faciliteren. Om dit mogelijk te maken heeft het studentenpastoraat zich opnieuw uitgevonden met nieuwe taal en nieuwe werkvormen.
Wat is MoTiv?
Al meer dan 10 jaar draagt MoTiv met haar activiteiten bij aan de vorming en oriëntatie van studenten aan de Technische Universiteit Delft en de Haagse Hogeschool. Zoals de naam al doet vermoeden, is het hart van MoTiv het bevorderen van gunstige voorwaarden voor motivatie, verbeelding en het creatieve proces. De professionals van MoTiv zijn ondernemend en trotseren daardoor elke categorisering. Ze zijn trainers en coaches. Ze zijn filmproducenten – het creëren van documentaires als middelen voor het ontwikkelen van inzicht in de mensen met wie ze werken. Ze zijn theologen – het verkennen van de expressie van de spiritualiteit in de seculiere werkplek. En ze zijn pastores – bieden een luisterend oor, gastvrijheid en empowerment van professionals die bredere waarden en de impact van hun werk verkennen. Ze treden op als adviseurs bij het organiseren van symposia en begeleiden gespreks- en zelfhulpgroepen (uit het jaarverslag 2013-2014).
Bestuurstrainingen
Om duidelijk te maken wat MoTiv doet zal ik twee projecten uit ons portfolio lichten. Het Delftse studentenleven is zeer corporaal georganiseerd. Delft kent vele studentenverenigingen. Veel studenten zijn lid van een vereniging. Zo hebben het Delfts Studenten Corps en Sanctus Virgilius (Virgiel) beiden elk zo’n 1800-2000 leden. De verenigingen zijn een belangrijke doelgroep voor ons. MoTiv probeert een bijdrage te leveren aan het primaire proces van studenten- en studieverenigingen. We doen dit door middel van bestuurstrainingen. Per keer wordt één bestuur uitgenodigd en getraind in een dagdeel. Door middel van deze trainingen hopen we dat een bestuur (dat meestal full-time een jaar lang een vereniging draaiende houdt) tools mee te geven om het beste uit zichzelf en hun vereniging te halen. Verschillende trainingen worden aangeboden: teambuilding & communicatie; motivatie & drijfveren, talent
& persoonlijkheid, en visie & inspiratie. Elke training begint met een verdiepingsronde. De bestuursleden leren elkaar zo beter begrijpen. Vervolgens wordt één thema uitgediept. De trainingen worden op maat gemaakt. Van het trainen van de bestuurstop (en subtop) profiteert de gehele verenigingsgemeenschap. De verdiepingsronde is van pastorale aard. Studenten vertellen iets over zichzelf en vaak komen verwondingen naar boven die hen dwars kunnen zitten in de samenwerking met anderen. Geregeld wordt MoTiv halverwege het academisch jaar geconfronteerd met een niet werkend bestuur. Verenigingsbesturen melden zich bij MoTiv en vragen om begeleiding. Vaak is de communicatie tussen bestuursleden verstoord of lopen de doelstellingenuiteen. Door onze training gaan studenten opnieuw met elkaar in gesprek. Uiteraard leggen we uit hoe communicatie en groepsdynamica werken. Vaak is een enkele bijeenkomst voldoende om een bestuur vlot te trekken. Het trainingsprogramma is één van de best lopende programma’s van MoTiv. Jaarlijks worden zo’n 60-70 trainingen aangeboden.Summer School
Sinds enkele jaren levert MoTiv een bijdrage aan de International IC Technology and High Talent Summer School in China. PhD-studenten van DIMES – de onderzoeksschool voor micro- en nanoelectronica – uit Delft ontmoeten collega’s uit China om samen hun vakgebied te verkennen en om te leren samenwerken in een interculturele geglobaliseerde context. De tocht naar China is niet zo vreemd. De IC-chip (integrated circuit) is in 1961 door Philips in Nederland uitgevonden. Nederland heeft met Philips en de drie technische universiteiten in Nederland een behoorlijke kennis op dit gebied. En de Delftse universiteit heeft sinds kort een Beijing Research Centre, op dit gebied een van de vele samenwerkingsverbanden met Chinese instellingen. De Summer School is onderdeel van deze samenwerking. De opdracht voor MoTiv is om binnen het technische programma van de Summer School te werken aan wederzijds begrip en teamvorming en ervoor te zorgen dat er een gezamenlijk resultaat van de werkweek wordt geleverd door alle aanwezigen. Op het einde van de Summer School presenteerden de deelnemers hun ervaringen tijdens een mini-conferentie. In augustus 2013 vond deze Summer School plaats aan de Jiaotong University in Xi’ an. In juli 2014 vond de Summer School plaats aan de The University of Science and Technology of China (USTC), Chengdu.
Studentenpastoraat en oecumene
Ik denk dat we vanuit de oecumenische tradities een goede bijdrage kunnen leveren aan de vorming van jonge mensen. Het valt me op dat binnen onderwijsprogramma’s te weinig ruimte is voor de vorming van kritisch volwassen mensen. Ik laat me dan ook graag inspireren door Anthony Kronman en zijn boek ‘Education’s End: Why our colleges and universities have given up on the meaning of life’. Hij pleit voor een academie waar studenten naast hun vakstudie ook kunnen groeien als jong-volwassenen. Hij pleit voor een universiteit waar zingeving en filosofie onderdeel zijn van het curriculum. Ik ben het hier roerend mee eens. In de toekomst hebben we goed-opgeleide professionals nodig die naast vakkennis ook hun verantwoordelijk kennen. Vanuit de oecumenische traditie kunnen we een belangrijke bijdrage leveren aan het onderwijs en reflecteren over ‘het goede leven’.
Helaas is het studentenpastoraat in Nederland een klein bedrijf. In totaal zijn er zo’n 25 tot 30 studentenpastores actief in Nederland. Voor inspiratie, uitwisseling en verdere professionalisering kijk ik dan ook graag naar het buitenland. In Duitsland bijvoorbeeld zijn vanuit de verschillende kerken 400 collega’s actief. En op Europees niveau ben ik verbonden met de Conference of European University Chaplains (CEUC). Deze Europese koepelorganisatie van university chaplains organiseert conferenties en workshops. ‘Als bewoonde wereld’ werken we zo aan de vorming van de volgende generatie. Door middel van Europese ontmoetingen wordt me duidelijk hoe belangrijk de context van ons werk is. In Duitsland bijvoorbeeld zorgen de Hochschulgemeinden ook voor dormitories. De huizen waar studenten wonen. In Noorwegen bijvoorbeeld geven collega’s vooral personal counseling. Elke context is anders. Dit heeft invloed op de vormen en methoden die je kiest voor je werk. In Delft is het groepswerk heel belangrijk. Werken aan technische uitdagingen is een echt groepsproces. Denk aan het maken van een voertuig dat wordt aangedragen door zonne-energie. Wij passen ons aan deze specifieke context. Hoe verschillend we ook werken, de Europese ontmoetingen zorgen wel voor gemeenschap en je merkt dat je leeft en werkt vanuit dezelfde bron.
Günther Sturms is Rooms-katholiek studentenpastor bij de diocesane studentenparochie, H. Catharina van Alexandrië & MoTiv – Technische Universiteit Delft.
www.motiv.tudelft.nl / info@motiv.tudelft.nl
www.ceuc.org / info@ceuc.org
Günther Sturms is Rooms-katholiek studentenpastor bij de diocesane studentenparochie, H. Catharina van Alexandrië & MoTiv – Technische Universiteit Delft.