Tijdens de Kerkennacht werden in de intieme Mariakapel aan de Biltstraat te Utrecht vanuit verschillende kerkelijke tradities verhalen over Maria verteld en Marialiederen gezongen. De bijeenkomst was een initiatief van de Katholieke Vereniging voor Oecumene en de Vrouwen van Bethanië.
Maria nam in het leven van katholieke families in het Utrechtse tot diep in vorige eeuw een centrale plaats in. Fred Kok, pastoraal werker van de St. Lucasparochie in Leusden, vertelde verhalen uit de geschiedenis van zijn familie. Bij een bedevaart naar Kevelaer in de crisisjaren kocht zijn grootmoeder een groot Mariabeeld dat met moeite meegetorst werd naar Utrecht. Door de jaren heen nam dit beeld in de familie een centrale plaats in. Mariadevotie, het gebed om voorspraak van Maria en de rozenkrans zijn tot steun. Als je eenmaal beseft welke positieve rol Maria in het leven van katholieken heeft gespeeld, dan is het geen vraag meer waarom Maria voor katholieken zo bijzonder is, zo zei Kok.
Oecumenisch Ave Maria
De Utrechtse Vrouwen Schola onder leiding van Arnoud Heerings bracht enkele Marialiederen uit de gregoriaanse traditie ten gehore. Samen met de bezoekers werden bekende en minder bekende Marialiederen gezongen. Mariet Rijk, vrouwe van Bethanië, leidde deze zang en vertelde iets over de liederen die gezongen werden zoals Guido Gezelle’s ‘Gebenedijd zij gij’ en het bekende ‘Wees gegroet, O Sterre’. Met veel respect sprak ze ook over de oecumenische hertaling die ds. Herman de Vries van het Ave Maria maakte en door Chris Fictoor op muziek gezet is.
Ds. Herman de Vries uit Ternaar (Friesland) vertelde hoe hij in 2000 na een bezoek aan de St. Jan in ‘s-Hertogenbosch over Maria is gaan nadenken en schrijven (de volledige lezing vindt onder aan dit bericht). Het verwonderde hem om te zien dat zoveel mensen Maria opzoeken, maar weinigen onder het kruis bij Jezus te vinden zijn. Zijn boek ‘Maria, een weg tot Christus’, is inmiddels aan de vijfde druk toe en in meer dan 5.000 exemplaren verspreid. Hij hield er meer dan 100 spreekbeurten over in het hele land. Aangemoedigd door een pastoor uit Borne waagde hij zich aan een oecumenische hertaling van het Ave Maria. Daarbij was de Heilige Schrift hem tot leidraad. Chris Fictoor bood aan om het op muziek te zetten en nam het op in zijn recent verschenen bundel ‘Vijftig liederen’.
Maria en Utrecht
In de geschiedenis van de stad Utrecht heeft Maria vanaf het begin een zeer prominente plaats ingenomen. Cultuurhistorica Llewellyn Bogaers, toonde een groot aantal afbeeldingen van Maria uit Utrechtse kerken. Het beeld van Maria dat uit de beeldtaal van de late Middeleeuwen naar voren komt, drukt vooral tederheid uit. Bogaers wees op de rijke Utrechtse traditie van beeldhouwkunst. Er waren duizenden religieuze beelden in deze stad. Door de drie golven van beeldenstorm die in de 16e eeuw door Utrecht gegaan, is veel verloren gegaan. Maar zelfs in de geschondenheid zijn nog sporen van schoonheid te vinden.
De oorsprong voor de diepe eerbied voor Maria ligt in het Oosters christendom. Daarover sprak Leo van Leijsen, medewerker van de Katholieke Vereniging voor Oecumene. Aan de hand van de tekst van de Akathist, de hymne tot Maria uit de 6e eeuw, die staande gezongen wordt, en enkele iconen legde hij uit dat in het Oosten de nadruk meer ligt op de lofzang tot Maria dan op de dogmatiek.
De avond werd staande rondom het kleine Mariabeeld afgesloten met het Salve, Regina, Mater misericordiae.
Foto’s:
1. leden van de Utrechtse Vrouwen Schola
2. Mariet Rijk, vrouwe van Bethanië
Teksten
