Wat is oosters christendom? Dat is een van de meest gevraagde thema’s die er vanuit den lande afkomen op de medewerker Oosterse Kerken van de Katholieke Vereniging voor Oecumene. Oosterse kerken blijven vooralsnog een grote onbekende. Maar gelukkig wordt de nieuwsgierigheid ernaar groter. Ook in Ede.
In deze midden-Gelderse plaats met zijn vele christelijke denominaties is er een actieve interkerkelijke groep, ‘Bespreek ’t samen’, die belangrijke thema’s van geloof en kerk aansnijdt. Afgelopen donderdag was het thema ‘De Grieks-orthodoxe Kerken’.
In de volksmond betekent ‘Grieks-orthodox’ vaak ‘oosters-orthodox’, díe groep van orthodoxen die het Concilie van Chalcedon in 451 aanvaardden en van de Byzantijnse traditie zijn. Op déze Orthodoxie focusde de lezing van 10 april jl. De heer Moolenaar van ‘Bespreek ’t samen’ vertelt hoe zo’n avond gaat:
«Donderdag 10 april 2014»
«Leo van Leijsen, medewerker Oosterse Kerken, heeft op die avond in de sfeervolle bijruimte van de Antoniuskerk in Ede een leerzame en boeiende voordracht gehouden. Als inleiding bracht hij een kararteristieke melodie ten gehore alsook na de pauze.
Als inleiding verklaarde hij eerst wat Grieks en orthodox betekende, waarna hij in historische volgorde de eerste eeuwen van het ooster christendom besprak. Vervolgens kwam eerst de ene Kerk aan de orde, de ruzies, de schisma’s in de 5e eeuw in de Byzantijnse Rijkskerk. Daarna kwam de verdere verspreiding aan de orde, en na de splitsing van 1054 en de kruistochten ook het uniatisme.»
Latere geschiedenis
«Aan de hand van de hand-out konden we verder het uniatisme volgen en vele afwijkingen of juist vernieuwingen in de orthodoxe landelijke aanpassingen. Het geloof onder de Islam en onder het communisme in Oost Europa, maar ook de verspreiding over de West Europese landen kwamen aan de orde.»
Wat typeert de oosterse orthodoxie?
«Kenmerken van het Oosters-orthodoxe christendom kwamen ten slotte aan de orde:
De Byzantijnse liturgie, de zang in vele soorten, de kunst, de kerk en het ambt, het gebed en spiritualiteit, de oecumene, de uitdagingen in deze tijd, de emigratie, samenleving met de Islam, de secularisatie en “hetzelfde Evangelie anders en verschillend”; kortom uitgebreid en uitvoerig hebben we in de tijdspanne van nog geen twee uur veel opgestoken over de wereld van het Oosterse Christendam, dichtbij en veraf.»
Foto’s:
– Iconenwand van een orthodoxe kerk, in Maastricht (Foto: Leo van Leijsen)
– Zegel van het patriarchaat van Constantinopel met Byzantijnse adelaar (Foto: Wikimedia Commons)