Afgelopen vrijdagmiddag 31 oktober hield prof dr H. E. Zorgdrager haar inaugurale rede aan de Protestantse Theologische Universiteit (PKN) te Amsterdam. De plechtigheid vond plaats in de aula aan de De Boelelaan 1105 (VU-gebouw). Heleen Zorgdrager is daar persoonlijk hoogleraar geworden voor de leerstoel Systematische Theologie met bijzondere aandacht voor genderstudies. Haar rede had de prikkelende titel Gewoon goddelijk. Theosis als oecumenisch zoekontwerp voor een inclusief denken over verlossing.
Theosis, vergoddelijking, is een theologisch begrip dat met name in de oosterse kerken breed is uitgewerkt: ‘God is mens 
geworden, opdat de mens God worde’ (Sint-Athanasius de Grote, 4-de eeuw). Professor Zorgdrager is goed bekend met het oosters christendom. Ze doceerde, uitgezonden door Kerk en Actie, aan de Katholieke Universiteit van Oekraïne te Lwiw en publiceerde hierover in ons land, o.a. in Pokrof.
Weids
De druk bezochte rede was als een serieuze maar lichtvoetig ten gehore gebrachte partituur, door het aanwezige publiek beluisterd in aandachtige stilte, een ‘muziekstuk’ waarin veel registers werden open getrokken en menig geluid uit de theologie van heden en verleden stem kreeg. Oude kerkvaders, oosters-orthodoxe theologes uit de 20-ste eeuw, Maarten Luther, Johannes Calvijn en Karl Barth, feministische theologie en queer-theologie (theologie vanuit het perspectief van LHBT, lesbische vrouwen, homoseksuele mannen, biseksuelen en transgenders), het getuigenis van een Oekraïense studente die op de barricades op Maidan stond, Finse lutherse en anglicaanse (Sarah Coakley, N.T. Wright) theologen passeerden de revue of werden genoemd. In een harmonie op deze middag die verrassend klonk voor zoveel ingebrachte diverse stemmen. Dit alles ook in begrijpelijke taal, maar te weids om met een papier op schoot en een pen in de hand ter plekke te noteren. Gelukkig was daar na afloop de rede meteen als een klein boekje voorhanden en is hij voor de belangstellende ook te vinden op de website van de Protestantse Theologische Universiteit, zie link.
Feministisch-protestants én oecumenisch
‘Gewoon goddelijk. Theosis als oecumenisch zoekontwerp voor een inclusief denken over verlossing’ is een goed en erudiet startschot voor Zorgdragers verdere onderzoek. Heleen Zorgdrager “wil […] verder werken aan een feministisch-protestantse doordenking van verlossing als theosis.” (Gewoon goddelijk, p 22). Van haar is zeker in de toekomst nog meer aan moois voor de oecumenische theologie te verwachten.
In het eerste nummer van Pokrof 2015 dat eind janauari a.s. verschijnt, zal er inhoudelijk aandacht worden besteed aan de rede van prof Zorgdrager.
Foto’s (L. van Leijsen):
– Prof dr Heleen Zorgdrager.
– Het cortège van hoogleraren neemt aan het begin van de academische zitting zijn plaats in.
– Prof Zorgdrager tijdens de inaugurale rede.