De Koptisch-orthodoxe parochie van Utrecht had zaterdagmiddag 22 oktober een boeiende club mensen te gast. Ze kwamen voor het symposium ‘Oriëntaals Orthodoxen’, dat werd georganiseerd door de Raad van Kerken in Nederland en door SKIN (Samen Kerk In Nederland, de landelijke vereniging van internationale kerken en migrantenkerken in ons land).
Aanleiding was het onlangs uitgegeven boek Wijzen uit het Oosten, uit zo verren land. Oriëntaals-Orthodoxe Kerken in 
Nederland van de hand van emerituspredikant dr Jaap van Slageren.
Allen bijeen
Oriëntaals-orthodox, oud-katholiek, protestants, anglicaans, rooms-katholiek, oosters-orthodox, zevende-dagsadventist, Armeens, Eritrees, Syrisch, Irakees, Ethiopisch, Koptisch, Nederlands, Canadees, priester, dominee, monnik, non, bisschop, christengelovige, diaken – de hele universaliteit van het Lichaam van Christus zat in de kerkzaal, een beetje opgepropt, dat wel, en daarom wat krapjes gezeten, want er waren veel meer deelnemers komen opdagen dan zich hadden aangemeld, zei organisator ir Anmar Hayali mij na afloop. Overigens een goed teken, moet ik zeggen, zoveel belangstelling. Hayali is coördinator van SKIN en zelf lid van een Oriëntaals-orthodoxe Kerk, te weten de Syrisch-orthodoxe. Hij speelde een belangrijke rol in de organisatie van het symposium.
Enkele cijfers
Anmar Hayali beraamde tijdens de bijeenkomst het aantal Oriëntaals-orthodoxen: Kopten, Armeniërs, Suryoyé, Ethiopiërs en Eritreeërs, op zo’n 60.000 personen in totaal in Nederland, een voorzichtige schatting; in elk geval met 40 gemeenschappen: 38 parochies/plaatselijke geloofsgemeenschappen en 2 kloosters. En – voeg ik eraan toe – met twee bisdommen in Nederland, een Koptisch en een Syrisch-orthodox.
Boekaanbieding
Er werd – in de tweede helft van het programma – het boek aangeboden door de auteur zelf, ds Jaap van Slageren, aan Dirk Gudde, voorzitter van de Raad van Kerken, onder het oog van verschillende vertegenwoordigers van de kerken, oosterse en westerse, en het al even gemêleerde publiek.
“Feest van de Kerk”
Maar daar ging eerst een flink stuk programma aan vooraf: speels , ernstig, en in alle gevallen feestelijk, “het Feest van de Kerk” (dagvoorzitter mgr Joris Vercammen). Op deze middag presenteerden de Oriëntaals-orthodoxe Kerken van Nederland zichzelf op een kleurrijke manier. Het was een middag van poëzie, gebed, stukjes liturgie, verhalen en last but not least zang. Dit alles vakkundig in banen geleid door mgr Joris Vercammen, oud-katholiek aartsbisschop van Utrecht, die zelf nauwe banden met deze kerken in ons land onderhoudt.
De 5 Oriëntaals-Orthodoxe gemeenschappen in ons land
Het Eritrees-orthodoxe koor beet de spits af met drie liederen, onder begeleiding van trommuziek, licht wiegend dansend in hun witte kleren. Mgr Vercammen las een Ethiopisch gebed voor. Syrisch-orthodox aartsbisschop van Nederland, Mor Polycarpus, sprak over het belang van de poëzie in zijn traditie, en las gedichten – hymnen – voor in zowel het Nederlands als in het Aramees. Het koor van de Armeens-Apostolische parochie in Amsterdam bracht gezangen uit de Armeense eucharistieviering ten gehore. Aboena Paulos, priester van de Koptische-orthodoxe Kerk, schetste de oorsprong en het grote belang van het Egyptische monnikendom, waaruit alle kloosterleven in het christendom wereldwijd in Oost en West is voortgekomen. Mevr. Segenet Tadese van de Ethiopisch-orthodoxe kerk, een jonge studente die het feestelijkst gekleed was van allen, vertelde over haar kerk, hoe zijzelf zich in deze traditie engageert en hoe haar geloof haar inspireert om zich in te zetten voor de samenleving.
Panel
Na een korte pauze tegen het einde van het programma was er nog in een panel voorzien. Jaap van Slageren ging dieper in op zijn boek, mevr. drs Salaam Somi van de Syrisch-orthodoxe Kerk reageerde kort op het boek en op het belang ervan voor de Oriëntaals-orthodoxen in ons land, en ondergetekende vertelde over hoe hij langs allerlei wegen kennis had mogen maken met de Oriëntaals-orthodoxen en hoe hij met name het poëtische element in hun tradities zo inspirerend voor heel de Kerk vond.
Tijdens dit panel kregen de aanwezigen de gelegenheid om vragen te stellen. Velerlei thema’s kwamen ter sprake. Het laatste onderwerp ging over het belang van het vasten, dat in alle Oriëntaals-orthodoxe Kerken zo hoog in het vaandel wordt gedragen. ‘Alleen als je vast, kun je ook feesten’, vatte aartsbisschop Joris de pointe van dit thema aan het eind samen.
Feestelijk eten en napraten
Hierna werd de daad bij het woord gevoegd en – niet nadat overigens de sprekers nog waren bedankt met elk een grote bos bloemen – werd iedereen vergast op een feestelijk lopend buffet, dat door de vrouwen en mannen van de Koptisch-orthodoxe parochie zo smakelijk was toebereid. Tot ver in de namiddag werd er nog over van alles met elkaar nagepraat. Een zeer geslaagde dag, niet allereerst óver maar dóór Oriëntaals-orthodoxen in Nederland, over henzelf. In samenwerking en verbondenheid met christenen van westerse tradities in ons land. ’n Mooie oecumenische event.
Foto’s (L. van Leijsen):
– (Openingsfotootje): Ethiopiërs, Nederlanders, Armeniërs en Eritreeërs onder de aanwezigen;
– Op de voorgrond vlnr ir Anmar Hayali, ds Jaap van Slageren en mgr Joris Vercammen.
– Eritrees-orthodox koor;
– Syrisch-aartsbisschop Mor Polycarpus;
– Armeens-Apostolisch koor;
– Mevr Segenet Tadese, namens de Ethiopisch-orthodoxe Kerk;
– Koptisch-orthodox priester, aboena Paulos.