Concept van eenheid wordt charismatischer

kees slijkerman

De Pauselijke Raad ter Bevordering van de Eenheid van de Christenen heeft gesproken over het thema Pinkstergelovigen, Charismatici en Evangelicals: invloed op het concept eenheid. De toespraak van paus Franciscus tijdens zijn ontmoeting met deze Raad (28 september 2018) is nu in het Nederlands verschenen op www.stucom.nl als 0442.

Paus Franciscus noemt het onderwerp uiterst actueel en een fenomeen dat niet kan worden genegeerd. “Allereerst hebben we de plicht om de aanwezigheid van de Heilige Geest in deze gemeenschappen te onderscheiden en te erkennen, en om te proberen banden van authentieke broederschap met hen op te bouwen. Dit zal mogelijk zijn door meer mogelijkheden te creëren voor ontmoeting en door elkaars wederzijds wantrouwen te overstijgen; een wantrouwen dat vaak veroorzaakt wordt door onwetendheid of gebrek aan begrip.” Hij illustreerde dit wantrouwen en gebrek aan begrip met een eigen mea culpa. “Toen ik provinciaal overste was verbood ik de Jezuïeten om contact met deze mensen te leggen – d.w.z. met de Katholieke Charismatische Vernieuwing – en ik zei dat het meer op een samba-school leek dan een gebedsbijeenkomst!” Daar heeft hij later vergiffenis voor gevraagd. “Maar het is soms nodig een hele weg door te gaan om dit te begrijpen.”

Erg aan wennen

Als bisschop kreeg paus Franciscus later een hartelijke band met zowel de charismatische vernieuwing binnen zijn bisdom als met pinksterchristenen en evangelischen daarbuiten. In eucharistievieringen waarin paus Franciscus voorging gebeurde het niet zelden dat er bij de consecratie een moment in tongentaal gezongen werd. Spreken of zingen in tongen is een van de charisma’s waar priesters, bisschoppen en anderen die er onbekend mee zijn, aanvankelijk erg aan moeten wennen. In de oude Willibrordvertaling staat het charisma van tongentaal nog omschreven als ‘extatisch’ en ‘in vervoering’ spreken. Een vertaling die niet klopt met de werkelijkheid en in de nieuwe Willibrordvertaling dan ook gecorrigeerd is.

Wie zijn die ‘charismatici’?

In de opsomming Pinkstergelovigen, Charismatici en Evangelicals verwijst charismatici naar de dialoog die vanuit de Pauselijke Raad gevoerd wordt met vertegenwoordigers van de zeer omvangrijke en diverse nieuwe charismatische kerken en netwerken. De dialoog met de pinkstergelovigen die in 1972 is gestart is een dialoog met de zogenaamde klassieke Pinksterkerken. Sinds de jaren 90 zijn er hele grote nieuwe evangelische charismatische gemeenten en netwerken ontstaan die geleid worden door jonge ondernemende initiatiefnemers die opgegroeid zijn met moderne communicatiemiddelen die ze dan ook volop gebruiken. De Rooms-Katholieke theoloog Peter Hocken beschrijft ze in het hoofdstuk “The Charismatic Movement: The New Charismatic Churches and Networks” in zijn boek “The Challenges of the Pentecostal, Charismatic and Messianic Jewish Movements – The Tensions of the Spirit” (zie 0292uk op www.stucom.nl).

Global Christian Forum

Als een van de belangrijke manieren om als rooms-katholieken het contact met pinkstergelovigen, charismatici en evangelicals te onderhouden en versterken noemde Paus Franciscus het Global Christian Forum, dat in Nederland vorm heeft in de jaarlijkse 24-uurs retraite van het Nederlands Christelijk Forum. Bisschop De Korte, Geert van Dartel en ondergetekende zijn enkele van de deelnemers daaraan.