In dit nummer van Perspectief publiceren we de inleidingen van de 53e ontmoetings- en studiedag van de Katholieke Nationale Commissie voor Oecumene van België. Deze bijeenkomst vond plaats op 30 november 2019 in Hoepertingen in de provincie Limburg (België) en was gewijd aan het thema “Synodaliteit in het leven en de zending van de Kerk”.
Inhoud Perspectief 2020-47In dit nummer van Perspectief treft u de volgende artikelen aan: |
Synodaliteit in het leven en de zending van de Kerk53e ontmoetings- en studiedag van de Katholieke Nationale Commissie voor Oecumene van België |
Dr. p. Amfilochius Miltos trekt in zijn lezing twee lijnen: eerst gaat hij in op de theologische fundamenten van de synodaliteit. Hij wijst op de communio-ecclesiologie, de trinitaire theologie en de eucharistische ecclesiologie. Het tweede deel van zijn lezing heeft betrekking op de realisering van de synodaliteit in het leven van de Kerk op het lokale en bovenlokale niveau. |
Prof. dr. Leo Koffeman verheldert in zijn bijdrage de grondgedachten van het presbyteraal-synodaal stelsel dat ten grondslag ligt aan de Protestantse Kerk in Nederland. Het presbyteraal-synodale stelsel van de Protestantse Kerk is een gelaagde structuur van ambtelijke vergaderingen waarin besluiten worden genomen en verantwoording wordt afgelegd. Hoewel het stelsel uitdrukkelijk aan iedere lidmaat van de Kerk de mogelijkheid geeft om krachtens de doop verantwoordelijkheid te nemen voor de Kerk, blijkt het in de praktijk op alle niveaus moeilijker te worden om mensen te vinden die verantwoordelijkheid voor het werk van de Kerk willen nemen en zich willen inzetten. |
Prof. Mark D. Chapman pleit ervoor om de synodaliteit van de Kerk juist niet te funderen in de Triniteitsleer, omdat dat geen recht doet aan hoe de Kerk in werkelijkheid is. In aansluiting bij Augustinus beschouwt hij de Kerk als een gemeenschap van heiligen en zondaars. Het episcopale synodale bestuur van de Anglicaanse Kerk is een instrument om de conflicten uit te houden, legitimiteit te verwerven en besluiten te nemen. “De Algemene Synode van de Church of England is net als andere synodes een politiek orgaan dat ingesteld is om de verdeeldheid en de conflicten te dragen die inherent zijn aan de menselijke conditie, en niet een of ander ingebeeld sub-trinitair ‘liefdesfeest’ dat gericht is op het bouwen van consensus of het uitdrukken van de Anglicaanse ‘omvattendheid’, zo luidt zijn conclusie. |
Zr. Carine Devogelaere geeft een knappe samenvatting van het document van de Internationale Theologische Commissie over Synodaliteit in het leven en de zending van de Kerk. In het verlengde van de Constitutie Lumen gentium gaat de aandacht uit naar de theologische betekenis van synodaliteit die een kenmerk is van de communio-ecclesiologie. Het document loopt uit op enkele pastorale oriëntaties voor de toepassing van synodaliteit op lokaal, regionaal en universeel niveau. |
Prof. dr. Peter de Mey sloot de bijeenkomst af met een knappe evaluatie en conclusie. De bijeenkomst liet enkele convergenties zien. Verrassend is dat het orthodoxen en protestanten meer moeite kost om gelovigen actief bij het kerkelijk leven te betrekken. Een spannend punt in de katholieke opvatting blijft dat weliswaar de hele kerk in het synodaal proces betrokken is, maar dat het nemen van beslissingen voorbehouden blijft aan diegene die de pastorale dienst van eenheid en bestuur uitoefent. |
Oecumenische kroniek 2019 |
p. Thaddée Barnas schrijft in zijn oecumenische kroniek 2019 over het Franstalige Christen Forum, de autocefalie van de Orthodoxe Kerk in Oekraïne, het katholieke antwoord op het document The Church en de verklaring van Abu Dhabi over broederschap en vriendschap tussen christenen en moslims. |
Perspectief is een theologisch tijdschrift van de Katholieke Vereniging voor Oecumene. Het dient de oecumenische dialoog met verdiepende bijdragen. Daarbij wil het zowel beginnende als ervaren theologen een podium bieden. Ook worden er bijdragen aan symposia en conferenties gepubliceerd. Het tijdschrift verschijnt gewoonlijk viermaal per jaar.