Perspectief 2024-62: De Rooms-Katholieke Kerk en het Nederlands slavernijverleden

Voorpagina Perspectief 2024-62

Hoewel de wetenschappelijke, kerkelijke, en maatschappelijke belangstelling voor het slavernijverleden, zowel in Nederland als daarbuiten, groot is, blijft de rol van de Rooms-Katholieke Kerk grotendeels onderbelicht. Daarom wordt in dit themanummer de rol van katholieken en de katholieke kerk bij het Nederlands slavernijverleden onderzocht. Rose Mary Allen en Jeroen Dewulf benaderen het kerkelijk slavernijverleden vanuit een historisch perspectief, terwijl Mgr. Karel Choennie en Duncan Wielzen bijdragen leveren met een meer systematisch-theologische insteek. Marciano Viereck biedt tot slot praktische handvaten door een werkvorm te presenteren waarmee het gesprek over het kerkelijk slavernijverleden kan worden gevoerd.

Inhoud

1-10Martijn Stoutjesdijk

Het slavernijverleden van de Rooms-Katholieke Kerk binnen het Nederlands koloniaal rijk: een beknopt overzicht

Dr. Martijn Stoutjesdijk, postdoc kerk en slavernij aan de PThU, leidt het themanummer in door een beknopt overzicht te geven van het Nederlands slavernijverleden en de rol die de verschillende kerken daarbij speelden. Hij richt zich hierbij in het bijzonder op de Rooms-Katholieke Kerk.

11-22Rose Mary Allen

Kerken en geloof op de Nederlands-Caribische eilanden bezien vanuit het oogpunt van de agency van slaafgemaakten

Rose Mary Allen, antropologe en hoogleraar aan de University of Curaçao, biedt in haar bijdrage een overzicht van de kerken op de Caraïbische eilanden en onderzoekt – vanuit het perspectief van de agency van de tot slaaf gemaakten en hun nazaten – de rol die deze kerken, met name de Rooms-Katholieke Kerk, hebben gespeeld in het slavernijverleden van de eilanden.

23-33Jeroen Dewulf

Afro-Atlantische Katholieken

Hoogleraar Jeroen Dewulf van de University of California betoogt in dit artikel dat velen van de eerste generatie Afrikaanse slaafgemaakten al een vorm van katholiek christendom kenden. Dit doet hij aan de hand van zijn recente boek Afro-Atlantic Catholics: America’s First Black Christians (2022).

34-45Karel Choennie

Van marrons tot de toeslagenaffaire. Kerk en slavernij in verleden, heden en toekomst

Monsigneur Karel Choennie, bisschop van Paramaribo, gaat in zijn bijdrage in op de marrons in Suriname en de doorwerking van het slavernijverleden in het heden.

46-53Duncan Wielzen

Theologische reflectie op de 'Verklaring van de Nederlandse Bisschoppen bij het slavernijverleden'

Dr. Duncan Wielzen, Rooms-Katholiek pastoraal werker in Den Haag, reflecteert op een aantal katholieke theologische concepten die zinvol kunnen zijn bij de heilzame verwerking van het slavernijverleden. Verder levert hij in dit artikel een kritische beschouwing op de recente verklaring van de Nederlandse bisschoppen over het slavernijverleden.

54-60Marciano Viereck

Samen in gesprek over de Slavenbijbel: over slavernij en de Bijbel

In het laatste artikel van dit nummer beschrijft geestelijk verzorger Marciano Viereck hoe hij in de Dominicuskerk te Zwolle, aan de hand van de Slave Bible, het gesprek met kerkgangers aanging over het kerkelijk slavernijverleden.

Perspectief

Perspectief is een theologisch tijdschrift van de Katholieke Vereniging voor Oecumene. Het dient de oecumenische dialoog met verdiepende bijdragen. Daarbij wil het zowel beginnende als ervaren theologen een podium bieden. Ook worden er bijdragen aan symposia en conferenties gepubliceerd. Het tijdschrift verschijnt gewoonlijk viermaal per jaar.