“Heb je vijanden lief”: dit is niet een van de evangelische raden – alleen weggelegd voor hen “die volmaakt willen zijn”-, maar een sterke aansporing uit Jezus Bergrede, gericht tot elke christen. De zwaarste van alle opdrachten die het Evangelie formuleert is tegelijkertijd de meest bevrijdende.
Dit is de indringende christelijke boodschap die Jim Forest ons allen voorlegt in een welhaast autobiografisch boek. Puttend uit zijn eigen levenservaringen, in het Amerikaanse leger, in de Amerikaanse vredesbeweging, in de christelijke sociale beweging, in zijn zoektocht naar het geloof die hem in diep contact brengt met Thomas Merton en met Dorothy Day en die hem uiteindelijk brengt naar een thuis in de orthodoxe kerk van het Oosten. Met flitsen uit zijn leven en teksten die getuigen van zijn grote kennis van de geschiedenis van het oosterse en westerse christendom en van de Russische literatuur laat hij telkens opnieuw zien hoe het mogelijk is aan deze opdracht tegemoet te komen. Met voorbeelden van bekende en voor de westerse lezers onbekende heiligen en theologen uit de orthodoxie. Met lange citaten uit de Bijbel en boeiend vertelde verhalen uit het leven. Door deze manier van schrijven appelleert de auteur heel direct op het maatschappelijk en religieus bewustzijn van de lezer.
Meditatieboek
In de eerste helft van het boek gaat hij in een vijftiental korte hoofdstukken in op Bijbelse verhalen die verduidelijken wat het betekent je vijand lief te hebben, telkens weer geplaatst binnen zijn eigen levenservaring en gericht op de actuele context. De korte hoofdstukken vormen een caleidoscoop van onderwerpen, die zich uiteindelijk samenvoegen rond dat kernidee: heb je vijanden lief. Ze vragen erom aandachtig gelezen en herlezen te worden om dan het boek even terzijde te leggen: in de kern is het een meditatieboek.
Het is mogelijk
Het tweede gedeelte wordt nog indringender, omdat hier de lezer wordt aangesproken op wat hij concreet zou kunnen (en eigenlijk moeten) doen: bidden voor je vijand, hem de andere wang aanbieden, op zoek naar geweldloze alternatieven. Ook hier weer de vele diverse verhalen over mensen die het in hun leven hebben waargemaakt. Daarmee maakt hij duidelijk: het kan, zo leven en het werkt bevrijdend. Hij argumenteert niet, hij laat het zien.
Steeds verwijst Jim Forest naar anderen, die het voorbeeld gaven; als lezer krijg je het gevoel dat hij zelf naar de achtergrond treedt en anderen aan het woord laat. Zelf ervoer Ik dit het sterkst bij het lezen van de epiloog; niet zijn samenvatting van het boek, maar simpelweg een verhaal over een bejaard zwart echtpaar uit Tennessee, in alle opzichten een levende samenvatting van het hele boek.
Meer informatie over de auteur en zijn publicaties is te vinden op de website van Jim en Nancy Forest