Wat betekent de Reformatie vandaag? 500 jaar geleden bracht de Reformatie van Maarten Luther Kerk en wereld in rep en roer. Een nieuw zicht op het Evangelie, op de relatie met God, op Kerk en sacrament. Eeuwenlang was de scheiding tussen de katholieke en protestantse wereld ook in ons land een bepalende factor. Door allerlei oorzaken is dat vandaag veranderd. Dankzij de volgehouden oecumenische dialogen zijn scheidslijnen van toen deels overwonnen.
Op Willibrordzondag vragen we daarom vanuit onze verbondenheid in Christus uw aandacht voor de herdenking van de Reformatie. We willen dat doen met het oog op de toekomst van de Kerk in ons land en vanuit de overtuiging dat het herstel van de eenheid de Reformatie van vandaag is.
Vanaf 2010 heeft de Katholieke Vereniging voor Oecumene met activiteiten en publicaties toegewerkt naar deze herdenking. Ter voorbereiding op de herdenking van de Reformatie raden we geïnteresseerden aan het document Van Conflict naar Gemeenschap te lezen. Deze tekst werd in 2013 uitgegeven door de Rooms-katholieke / Lutherse Commissie voor Eenheid met het oog op de oecumenische herdenking van de Reformatie. Tevens zijn op de website www.oecumene.nl in de rubriek 500 jaar Reformatie diverse korte bijdragen te vinden. Uitvoerige beschouwingen over de herdenking van de Reformatie kunt u vinden in het tijdschrift Perspectief dat vanaf 2015 hier met regelmaat aan besteedde (zie de nrs. 2016-31 en 2017-37).
Studiebijeenkomsten
In het najaar zijn er diverse activiteiten waarin de herdenking van de Reformatie centraal staat. Hieronder noemen we de activiteiten waarbij de Katholieke Vereniging voor Oecumene betrokken is
September 2017 Rome – Reformatie centraal in PKN estafette in Noord-Brabant
De relatie tussen Rome en Reformatie is het thema van de Reformatieherdenking in Brabant. In september 2017 worden er in het kader van de estafette van de Protestantse Kerk in Nederland op verschillende plaatsen in Brabant activiteiten georganiseerd. Op 1 september wordt de estafettekaars vanuit Zeeland overgebracht naar Bergen op Zoom. Gedurende de maand wordt een gevarieerd programma aangeboden met activiteiten in Bergen op Zoom, Oosterhout, ‘s-Hertogenbosch en Gennep. Op 24 september is de afsluiting en wordt het stokje overgegeven aan Utrecht. Informatie over het programma en de tijden vindt u in de programmafolder.
26 oktober – Een uitgesteld dispuut aan de TST, 14.00 – 17.00 uur, Nieuwe Gracht 61 in Utrecht.
Aan de vooravond van het vijfde eeuwfeest van de Reformatie, buigt de Tilburg School of Catholic Theology zich over een van de meest invloedrijke documenten uit de zestiende eeuw: Luthers 95 stellingen. Het doel van deze studienamiddag is dubbel: enerzijds tonen we aandacht voor de historische context en achtergrond van deze aanzet tot hervorming. Daarnaast wordt ingezet op de actuele situatie van de kerken: vertrekkend van de gedachte dat Luthers initiatief gericht was op het voeren van een dispuut over de stellingen plaatsen we ons vijfhonderd jaar later opnieuw in de oude traditie van de disputationes de quodlibet en nodigen we uit de protestantse en de katholieke traditie telkens een theoloog en een kerkleider uit om een aantal stellingen te herlezen, te becommentariëren en het open debat aan te gaan over de actuele waarde van deze destijds uitdagende stellingen.
Programma 13.30 uur Inloop 14.00 uur Opening Prof. Dr. Marcel Sarot (decaan van de TST) 14.15 uur Referaat – de stellingen van toen Prof. Dr. Christoph Burger (Hoogleraar Kerkgeschiedenis aan de VU Amsterdam) 15.00 uur Koffiepauze 15.20 uur Dispuut – de stellingen vandaag Moderator: Dr. K. Schelkens (directeur CWRC) • Dr. René de Reuver (Scriba van de Generale Synode van de PKN) • Mgr. Dr. Hans van den Hende (Bisschop van Rotterdam, Voorzitter van de Rooms-Katholieke Bisschoppenconferentie) • Prof. Dr. Bram Van de Beek (Hoogleraar Symboliek aan de VU Amsterdam) • Prof. Dr. Marcel Poorthuis (Hoogleraar Interreligieuze dialoog aan de TST) 17.00 uur Conclusies Drs. Geert van Dartel (secretaris van de Katholieke Vereniging voor Oecumene).
3 november – Balans van het Reformatiejaar voor de oecumene, 13.30 – 17.00 uur Grote Kerk, Kerkstraat Den Bosch.
Studiemiddag met dr. Margriet Gosker, coördinator Reformatieherdenking PKN en dr. Dick Akerboom, katholiek theoloog en Lutherkenner over de vraag wat het Reformatiejaar voor de oecumene in binnen en buitenland heeft betekend. Hebben de Katholieke en Protestantse Kerken elkaar gevonden? Is het tot een verzoening van herinneringen gekomen en is het gelukt om er een Christusfeest van te maken? Welke uitdagingen liggen er nu en hoe gaat het verder? Opgave vooraf via secretariaat@oecumene.nl
Vespers voor de eenheid
In de week van 29 oktober tot 5 november zullen er veel vieringen zijn ter herdenking van het begin van de Reformatie. Twee diensten hebben de bijzondere aandacht van de Katholieke Vereniging voor Oecumene:
– de Protestantse Kerk in Nederland houdt op 31 oktober een dienst in de Dom van Utrecht. In deze dienst zal in het besef van de verbondenheid in Christus en met het oog op de missionaire opdracht een brug geslagen worden naar de andere kerken in ons land.
– Op initiatief van Mgr. dr. Hans van den Hende, bisschop-referent voor Oecumene en de Oosterse Kerken is er op zondag 5 november ’s middags om 16.00 uur een gebedsdienst b.g.v. de herdenkding van de Reformatie in de H. Bonaventurakerk in Woerden. Na de vespers is er gelegenheid voor ontmoeting.
Preekschets en voorbede
Eind september wordt de poster voor de viering van Willibrordzondag naar de parochies gezonden. De preekschets en de voorbeden wordt gemaakt door dr. Sjaak van ’t Kruis, adviseur van het bestuur namens de PKN. Preekschets en voorbede vindt u hier.
Collecte
De collecte op Willibrordzondag is bestemd voor het werk van de Katholieke Vereniging voor Oecumene die door middel van publicaties, dienstverlening en vorming de oecumenische samenwerking bevordert. Website: www.oecumene.nl Voor meer informatie kunt u contact opnemen via secretariaat@oecumene.nl
Willibrordzondag
Op of rond het hoogfeest van de heilige Willibrord geeft de Rooms-katholieke kerk in Nederland extra aandacht aan de oecumene. Onze vereniging biedt hiervoor een preekvoorbereiding aan. Met het magazine Overeen wordt ook een poster verspreid naar alle parochies. Het magazine biedt achtergronden bij deze campagnezondag. De bisschoppelijke collecte op die dag maakt het werk van de Katholieke Vereniging voor Oecumene mogelijk.